Συντελεστές του οικοδομικού έργου

Από τις πρώτες δεκαετίες της Ιπποτικής κατοχής, οι Μεγάλοι Μάγιστροι άρχισαν να επισκευάζουν, να ενισχύουν και να επεκτείνουν τη βυζαντινή οχύρωση της πόλης.

Τα οχυρωματικά έργα σχεδίαζαν και διηύθυναν οι Πρωτομάστορες των τειχών (muratores), μερικοί από τους οποίους, απ’ ότι τουλάχιστον ξέρουμε, ήταν Έλληνες. Σε μία μαρμάρινη πλάκα, που είναι εντοιχισμένη δίπλα στην εσωτερική πόρτα της πύλης του Αγ. Ιωάννου ή Κοσκινούς,είναι χαραγμένο το όνομα του πρωτομάστορα « όλων των τειχών» Μανόλη Κούντη.

Η καθιέρωση της χρήσης της πυρίτιδας στον 15ο αι. ( είχε ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται από το 14ο αι.) επέβαλε θεμελιώδεις αλλαγές στα όπλα και στην τακτική της επίθεσης και της άμυνας. Από εδώ και στο εξής, την άμυνα των πόλεων όλης της Ευρώπης θα οργανώνουν οι Μηχανικοί. Εν τούτοις, η συμβολή των μηχανικών στην ενίσχυση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας της οχύρωσης της Ρόδου διαπιστώνεται με βεβαιότητα μόνο προς το τέλος της Ιπποτοκρατίας.

Το μεγαλύτερα μέρος της απλής χειρωνακτικής δουλειάς στα οχυρωματικά έργα των Ιωαννιτών το έκαναν σκλάβοι (όπως μουσουλμάνοι), οι argodolati των ιωαννιτικών εγγράφων.

Τα κάστρα της υπαίθρου τα οικοδομούσε συχνά με έξοδα του το Ιπποτικό τάγμα, αλλά τη συντήρηση τους ήταν υποχρεωμένοι να την κάνουν οι κάτοικοι της περιοχής. Τους τελευταίους τους αγγάρευαν μερικές φορές να βοηθήσουν και στην αρχική οικοδόμηση. Οι ειδικευμένοι τεχνίτες,τέλος, ήταν έμμισθοι.